De ‘team fit’ wordt vaak over het hoofd gezien als factor voor succes van organisaties. Zo kan het voorkomen dat medewerkers competent genoeg zijn om hun werk te doen, maar dat zij als team geen vooruitgang boeken. Oorzaak is vaak een gebrek aan balans in het team: een onbalans in teamrollen. Als er in een team te veel mensen zijn met dezelfde rol, zorgt dit voor ineffectiviteit en te weinig vernieuwing. Verschillen de mensen in hun rol te veel van elkaar, dan zou dit weer kunnen leiden tot onbegrip en misverstanden.
Wat zijn de gevolgen van een onbalans in teamrollen?
- Ongezonde competitie (de teamleden lijken te veel op elkaar)
Wanneer te veel teamleden dezelfde rollen hebben, kan dit leiden tot ongezonde concurrentie. Om erkenning te krijgen voor hun werk, gaan medewerkers onderling met elkaar concurreren en verliezen daarbij het grotere geheel uit het oog. Terwijl de focus juist moet liggen op het verbeteren van de teamprestaties en successen te behalen in de markt.
Ongezonde concurrentie is het meest voorkomende gevolg van onbalans in teams, en is vaak niet zichtbaar omdat de teamresultaten goed kunnen zijn. Omdat iedereen hetzelfde denkt en handelt, is er een hoge mate van samenhang en overeenstemming. Dit kan group think veroorzaken en in het uiterste geval leiden tot het fenomeen ‘samen de afgrond in’.
Teamleiders verwarren deze samenhang vaak met hoge prestaties, maar dat gaat zeker niet altijd op. Dit werkt namelijk niet als er vernieuwing en innovatie nodig is. Te weinig diversiteit in het team betekent in dit geval gemiste kansen!
- Onbegrip en misverstanden (te veel diversiteit binnen een team)
Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich teams met juist heel veel diversiteit in de persoonlijkheid van de teamleden. Teamleden hebben dan vaak moeite zich in te leven in wat de ander beweegt. Of ze zijn ervan overtuigd dat wat anderen doen, niet goed genoeg is (het ‘wat doe jij nou-principe’). In deze situatie is het belangrijk om te kijken waar er miscommunicatie is en manieren te bedenken om de onderlinge communicatie te verbeteren.
- Slechte onderlinge afstemming
De succesfactor van effectieve teams is afstemming: het begrijpen van wat er moet gebeuren en het laten zien van gedrag dat daarbij past. Waar minder goed functionerende teams dit onvoldoende kunnen, beschikken succesvolle teams over het vermogen om snel bij te sturen en fouten te minimaliseren. Kleine problemen worden meteen geadresseerd en groeien niet uit tot wezenlijke issues die het teamfunctioneren verstoren.
Gedeelde inzichten zijn ook nodig voor het evenwicht binnen een team. Voeren teamleden complexe taken uit en zijn zij daarin afhankelijk van elkaar, dan kan het zonder een goede afstemming behoorlijk chaotisch worden. Het is belangrijk dat de teamleden elkaar goed leren kennen: teamleden moeten elkaars rol, teamdoelen en omgeving begrijpen. Alleen dan kunnen zij inschatten of ze hun aanpak of gedrag iets moeten aanpassen en ontdekken welke hulp hun teamgenoten kunnen gebruiken.
- Geen duidelijke groepsnormen
De groepsnorm is een term die wordt gebruikt door sociologen en psychologen en verwijst naar gedragsnormen, tradities en ongeschreven regels die we hanteren wanneer we samenwerken in een groep. Een paar voorbeelden hiervan in goed presterende teams: (1) Gelijke verhoudingen in meetings of gesprekken (alle teamleden krijgen evenveel tijd om hun gedachten en ervaringen te delen). En (2) aandacht (teamleden hebben oog voor hoe anderen zich voelen door hun non-verbale signalen, toon van stem en gezichtsuitdrukking).
- Gebrek aan vertrouwen
In een team waarin de teamleden erg van elkaar verschillen en weinig begrip hebben voor elkaar, ontstaat er vaak wantrouwen. Doet die collega zijn werk wel goed? Waarom is hij toch zo lang bezig met die klus? Ik vraag me af of zij die deadline wel haalt! Terwijl vertrouwen noodzakelijk is voor teams om goed te kunnen samenwerken, deadlines te halen en teamdoelen te realiseren. Door elkaars persoonlijkheid en talenten te leren kennen lukt het steeds beter om vertrouwen te kweken, en zullen teamleden inzien dat zij in hun werk afhankelijk zijn van elkaar en op elkaar moeten kunnen bouwen.
Een gezamenlijk doel, teamwork en wederzijds begrip
Een team bestaat uit mensen die van elkaar verschillen en die zijn samengebracht om een gezamenlijk doel te bereiken. Helderheid over dit gezamenlijke doel is de belangrijkste voorwaarde voor teamsucces. Iedereen heeft zijn of haar eigen specifieke sterke punten, capaciteiten en vaardigheden.
Gebrek aan focus brengt onduidelijkheid en daarmee het risico op onderlinge verdeeldheid binnen het team. Iedereen gaat zijn eigen weg en het gezamenlijke doel wordt uit het oog verloren. Het team is niet meer in balans; dit kan spanningen en frustraties opleveren. Inzicht en waardering voor ieders bijdrage aan het gezamenlijke doel is essentieel om als team het beste in elkaar naar boven te halen. Onderlinge feedback is daarin een belangrijk fundament. Om een cultuur van wederzijds begrip te stimuleren, is het cruciaal dat teamleiders zich eerst richten op het creëren van een open feedbackcultuur. Dat vormt de basis.
Persona.fit is een methode die teams ondersteunt om met elkaar een open feedbackcultuur te versterken. Onderdeel van de methode is een app die een meer open en effectieve informatiestroom mogelijk maakt. Het biedt medewerkers de mogelijkheid om real-time en gemakkelijk feedback te vragen aan hun gehele werkomgeving.
In deze methode wordt aan de hand van een aantal bewezen stappen gestructureerd toegewerkt naar een open feedbackcultuur, om zo beter begrip te creëren tussen teamleden en het belang van de verschillende rollen die ze inbrengen ten behoeve van het teamsucces.
Aan de slag? Meld je aan voor de gratis basistraining!
Tijdens de basistraining leer je álles om eenvoudig een feedbackcultuur te creëren binnen jouw team. En nog belangrijker: om dit blijvend te laten werken. Met stappenplannen, concrete praktijkervaringen en de lessons learned. Meld je hier aan >
